KOLEKCJE NARODOWE
I ZASADY PRZYZNAWANIA TEGO STATUSU
Polskie Towarzystwo Dendrologiczne koordynuje funkcjonowanie Kolekcji Narodowych oraz podejmuje starania o dofinansowanie ich funkcjonowania. Prowadzącym kolekcje pomaga w dostępie do współczesnej literatury oraz niesie pomoc w powiększaniu kolekcji ułatwiając kontakty pomiędzy instytucjami i prywatnymi właścicielami kolekcji roślinnych w kraju i za granicą.
DEFINICJA KOLEKCJI NARODOWYCH
Kolekcja Narodowa jest to zarejestrowana, odpowiednio udokumentowana, wzorcowo oznaczona i prowadzona przez specjalistów tematyczna lub systematyczna kolekcja roślinna, np. kolekcja roślin z rodzaju Hosta, Acer, czy kolekcja starych odmian uprawnych jabłoni. Może to być określona grupa taksonomiczna ograniczona do rodzaju, a w uzasadnionych przypadkach do rodziny. Mogą to być również grupy roślin bardziej szczegółowe, np. odmiany użytkowe, odmiany historyczne lub taksony zimotrwałe itp., w obrębie danego gatunku lub rodzaju. Możliwe jest również powołanie więcej niż jednej Kolekcji Narodowej tej samej grupy botanicznej dla różnych właścicieli. Wykazy taksonów każdej kolekcji posiadającej status KN, z proweniencjami oraz szczegółowym spisem literatury zamieszczony jest na stronie internetowej PTD: Kolekcje narodowe
REGULAMIN PRZYZNAWANIA STATUSU KOLEKCJI NARODOWEJ
2. ZASADY przyznawania kolekcjom rangi Kolekcji Narodowej
1a. Kolekcję uznaje za narodową specjalna minimum 3-osobowa komisja, złożona ze specjalistów, powoływana jednorazowo do oceny konkretnej kolekcji zgłoszonej do uznania za narodową. Właściciel kolekcji otrzymuje certyfikat Kolekcji Narodowej. Komisję na 4-letnią kadencję powołuje Polskie Towarzystwo Dendrologiczne.
1b. Właściciel Kolekcji Narodowej jest również zobowiązany dostarczać co 10 lat lub częściej uaktualnioną listę taksonów, które wchodzą w jej skład, a także informować o zmianie właściciela, kuratora lub lokalizacji.
1c. Prowadzenie Kolekcji Narodowej jest zaszczytem i wielkim wyróżnieniem dla jej właściciela. Daje prawo do korzystania z logo kolekcji i certyfikatu. Na stronie internetowej PTD, poświęconej Kolekcjom Narodowym zostaną umieszczone informacje o właścicielu kolekcji wraz ze szczegółową listą taksonów wchodzących w ich skład. KN stanowi ogromne źródło informacji dla ogrodników, szkółkarzy, projektantów ogrodów, badaczy, hodowców roślin i osób zainteresowanych. Włączenie tych roślin do naszego programu gwarantuje, że będą one zasobem dla przyszłych pokoleń.
2. WARUNKI / czy KRYTERIA niezbędne do uznania kolekcji za Narodową
2a. Właściciel kolekcji musi mieć prawo własności terenu na którym znajduje się kolekcja.
2b. Miejsce gdzie znajduje się kolekcja musi być odpowiednio zabezpieczone i ogrodzone.
2c. Kolekcja w terenie powinna być wyetykietowana i otwarta do oglądania ramach ogólnodostępnego ogrodu lub/i udostępniana po wcześniejszym umówieniu lub/i w specjalne dni otwarte.
2d. Właściciel prowadzi szczegółową dokumentację w postaci komputerowej bazy danych lub
w postaci tradycyjnych kart katalogowych. Dokumentacja musi zawierać nazwę taksonu, przynależność do rodziny, plany rozmieszczenia roślin, dane o ilości, wieku i pochodzeniu roślin, informację o bibliografii na podstawie której dokonano oznaczeń, życiorys zawodowy opiekuna kolekcji. Dane o kolekcji mogą być udostępniane naukowcom i specjalistom.
2e. Kolekcja może być prowadzona przez osobę prywatną bądź przez instytucję. Właściciel ponosi odpowiedzialność za jej utrzymanie i dobry stan jakościowy roślin.
3. Zgłoszenie kolekcji, czyli niezbędne kroki aby zostać właścicielem Kolekcji Narodowej:
DO POBRANIA:
Deklaracja wnioskodawcy o przyznanie KN_HGN 2024
Wzór tabeli do wykazu taksonów KN 2024_PN+HGN
Protokół przyznania KN_HGN 2024
Zatwierdzone Kolekcje Narodowe
zatwierdzone w latach 2007–2023 (stan 37 KN)
- Kolekcja rodzaju Acer 2007 – Arboretum SGGW w Rogowie
- Kolekcja rodzaju Anubias 2011 – Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja zimotrwałych bambusów 2018 – Szkółki Żbikowskie w Pruszkowie
- Kolekcja odmian uprawnych Berberis thunbergii 2019 – Szkółka Kurowscy w Końskowoli
- Kolekcja rodziny Bromeliaceae 2011 – Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja rodzaju Buxus 2011 – Arboretum Wojsławice Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja rodzaju Colchicum 2014 – Paweł Kaźmierski, Unieście
- Kolekcja rodzaju Cotoneaster 2007 – Ogród Botaniczny UAM w Poznaniu
- Kolekcja rodziny Cyperaceae 2007 – Ogród Botaniczny IHAR w Bydgoszczy
- Kolekcja rodzaju Dryopteris 2021 – Bogumiła Kijańska, Kuźniczysko
- Kolekcja rodzaju Echinodorus 2011 – Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja rodzaju Eleutherococcus 2007 – Arboretum SGGW w Rogowie
- Kolekcja rodzaju Epimedium 2021 – Marta Widomska, Rudka Kozłowiecka
- Kolekcja rodziny Hamamelidaceae 2021 – Arboretum Wojsławice Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja rodzaju Heliamphora 2021 – Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego
- Kolekcja rodzaju Hedera 2011 – Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja rodzaju Heuchera 2012 – Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu
- Kolekcja rodzaju Hemerocallis 2011 – Arboretum Wojsławice Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja odmian uprawnych Hydrangea paniculata 2019 – Szkółka Kurowscy w Końskowoli
- Kolekcja rodzaju Hydrangea 2021 – Arboretum Wojsławice Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja Iris seria Laevigatae 2007 – Arboretum i Zakład Fizjografii w Bolestarszycach
- Kolekcja rodzaju Lavandula 2016 – Przystanek Lawenda, Magdalena i Hubert Kacprzak. Borowiczki-Pieńki
- Kolekcja rodzaju Miscanthus 2016 – Małgorzata i Artur Maj, Ryki
- Kolekcja zimotrwałych taksonów rodziny Nymphaeaceae 2011 – Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja rodzaju Nepenthes 2021 – Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego
- Kolekcja zielnych odmian uprawnych Paeonia 2011 – Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja rodzaju Paeonia 2021 – Arboretum Wojsławice Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja rodziny Poaceae 2007 – Ogród Botaniczny IHAR w Bydgoszczy
- Kolekcja rodzaju Polystichum 2020 – Tomasz Mazur, Kielce
- Kolekcja odmian Rhododendron historycznej rasy łużyckiej (odmiany Seidla) 2011 – Arboretum Wojsławice Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja odmian uprawnych Rosa 2008 – Ogród Botaniczny CZRB PAN w Warszawie
- Kolekcja odmian uprawnych Rosa 2017 – Małgorzata i Jerzy Kralka, Wyględy
- Kolekcja gatunków rodzimych rodzaju Rubus 2007 – Ogród Dendrologiczny UP w Poznaniu
- Kolekcja rodzaju Sambucus 2017 – Arboretum Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku
- Kolekcja taksonów botanicznych rodzaju Sambucus 2022 – Wojciech M. Szymański, Pińczów
- Kolekcja rodzaju Stewartia 2007 – Arboretum SGGW w Rogowie
- Kolekcja rodzaju Vinca 2021 – Arboretum Wojsławice Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego